Dom bez pozwolenia - jakie wymagania musi spełnić taki obiekt?

Dom bez pozwolenia na budowę – podstawowe założenia

Mowa o zmianach w ustawie Prawo budowlane oraz w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Mają one na celu zminimalizowanie formalności związanych z budową domu. W praktyce oznacza to brak konieczności uzyskania pozwolenia na budowę. Nie ma również obowiązku prowadzenia dziennika budowy i ustanowienia kierownika budowy. Odpowiedzialność za kierowanie wszystkimi pracami przejmuje na siebie inwestor. Pozwala to na skrócenie okresu budowlanego o kilka tygodni. Kolejny plus to duże oszczędności. 

Do ilu metrów dom bez pozwolenia? 

Wprowadzone przepisy dotyczą wyłącznie małych domów jednorodzinnych do 70 m2 powierzchni zabudowy. Osoby, które chcą postawić większy budynek, muszą postępować w standardowy sposób i uzyskać pozwolenie na budowę. 17 sierpnia 2023 roku sejm przyjął jednak przepisy pozwalające na budowanie bez pozwolenia domów jednorodzinnych o dowolnym metrażu. Na ten moment nie jest znany termin ich wejścia w życie.

Dom jednorodzinny bez pozwolenia – jakie warunki musi spełnić projekt?

Dom mieszkalny do 70 m2 zabudowy musi być budynkiem wolnostojącym i jednorodzinnym. Nie może mieć przy tym więcej niż dwóch kondygnacji (piwnica + parter lub parter + piętro). Ponadto obszar oddziaływania ma w całości mieścić się na działce lub kilku działkach, na których został przewidziany. Wszystkie te założenia musi uwzględniać projekt na zgłoszenie. Gotowe projekty domów do 70 m2 zabudowy można znaleźć w ofercie firmy Domy w Stylu. Wszystkie informacje na ten temat dostępne są tu: https://www.domywstylu.pl/projekt-domu-bez-pozwolenia.html.

Jak wyglądają kwestie formalne w przypadku domów bez pozwolenia?

• Inwestor musi doręczyć zgłoszenie oraz projekt budowlany do miejscowego organu administracji architektoniczno-budowlanej.
• Aby postawić dom jednorodzinny bez pozwolenia, inwestor musi także złożyć oświadczenie, że bierze na siebie odpowiedzialność związaną z kierowaniem budową (o ile nie zdecyduje się na ustanowienie kierownika budowy), a budynek ma zaspokoić jego osobiste potrzeby mieszkaniowe.
• Do zgłoszenia należy dołączyć wymaganą dokumentację. Bardzo ważne, aby była ona kompletna. Przykładowo, jeśli obiekt ma znaleźć się na obszarze, który nie ma zatwierdzonego planu miejscowego, inwestor musi uzyskać warunki zabudowy. Są one wydawane w terminie do 21 dni.
• Kolejnym krokiem jest zawiadomienie organu nadzoru budowlanego o planowanym terminie prac.

Budynek bez pozwolenia może postawić każdy, kto posiada tytuł prawny do danej nieruchomości. Może on wynikać np. z prawa własności lub wieczystego użytkowania. Konieczna jest możliwość dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Warto też zaznaczyć, że organ, do którego zostały złożone dokumenty, nie może zgłosić sprzeciwu do budowy. Trzeba jednak pamiętać o tym, że musi być ona prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami, organy nadzoru budowlanego mają bowiem prawo przeprowadzić kontrolę. Dobra informacja dla inwestorów jest taka, że po doręczeniu zgłoszenia można niezwłocznie przystąpić do robót budowlanych. Należy jednocześnie mieć na uwadze, że oświadczenie dotyczące wykorzystania domu bez pozwolenia na własne cele mieszkaniowe jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej. Przepisy dopuszczają jednak późniejszą sprzedaż lub wynajem domu w przypadku zmiany planów życiowych.